Khi trải qua đau ở cơ hàm bên trái hoặc bên phải, quan trọng không nên coi thường, vì có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý như viêm khớp thái dương hàm, loạn năng thái dương hàm và sái quai hàm. Đối với những người gặp tình trạng đau kéo dài, việc tìm kiếm sự khám phá và tư vấn y tế tại các cơ sở chuyên nghiệp là hết sức cần thiết.

Đau cơ quai hàm là tình trạng như thế nào?

Tình trạng đau ở xương hàm là một cảm giác không thoải mái xuất hiện tại vùng hàm. Xương hàm đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động như ăn uống và nói chuyện, do đó, khi bị đau, nó có thể gây ra rất nhiều phiền toái.

Ban đầu, cảm giác đau thường là nhẹ và xuất hiện đột ngột, sau đó tự giảm đi. Tuy nhiên, khi thời gian trôi qua, cơn đau tại vùng xương hàm gần tai có thể trở nên nặng hơn và kéo dài trong nhiều ngày. Lúc này, chức năng của xương hàm có thể bị suy giảm, ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và giao tiếp hàng ngày của người bị đau.

Hiện tượng đau ở cơ hàm dưới tai có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng nào, không phân biệt tuổi tác, giới tính (nam hay nữ). Tuy nhiên, phụ nữ ở các giai đoạn như dậy thì và mãn kinh có thể có nguy cơ bị đau xương hàm nhiều hơn.

Đau cơ hàm gần tai cảnh báo điều gì?

Viêm khớp thái dương hàm

Khớp duy nhất trên toàn phần sọ mặt là khớp thái dương hàm, một khớp quan trọng giúp chúng ta thực hiện các hoạt động như ăn uống, nói chuyện và nuốt. Khớp thái dương hàm bao gồm diện khớp của xương hàm dưới, diện khớp của xương thái dương, cùng với các thành phần khác như bao khớp, dây chằng, đĩa khớp và mô sau đĩa.

Khi xảy ra viêm khớp thái dương hàm, người bệnh có thể trải qua cơn đau có chu kỳ, co thắt cơ, và mất cân bằng trong quá trình vận động, ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày, bao gồm cả sinh sản.

Viêm khớp thái dương hàm là một vấn đề phổ biến và có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau, tuy nhiên, tỷ lệ bị đau thường cao hơn ở phụ nữ trong giai đoạn dậy thì và mãn kinh.

Các triệu chứng của viêm khớp thái dương hàm bao gồm:

• Cơn đau xuất hiện ở một hoặc cả hai bên mặt, có thể nhẹ ở giai đoạn đầu và trở nên nặng hơn khi bệnh tiến triển, đặc biệt là khi ăn và nhai.
• Đau ở vùng xung quanh tai và bên trong miệng.
• Khó mở hoặc đóng miệng, sự cản trở trong việc cử động hàm.
• Tiếng kêu lục cục ở khớp hàm khi mở miệng hoặc nhai.
• Đau đầu, chói mặt, mệt mỏi cổ, đau tai và nhức thái dương.
• Sưng phù cơ nhai ở vị trí khớp viêm, làm cho khuôn mặt trở nên sưng to và mất cân đối.

Nguyên nhân dẫn đến viêm khớp thái dương hàm:

• Bệnh viêm khớp thái dương hàm có nguyên nhân phức tạp, thường do các vấn đề liên quan đến xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, hay nhiễm khuẩn khớp. Đặc biệt, viêm khớp dạng thấp chiếm tỷ lệ lớn, lên đến 50% trường hợp gây ra viêm khớp thái dương hàm.
• Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sau khi xuất hiện các triệu chứng viêm khớp ở các vùng khác nhau như cổ tay, gối, hoặc khuỷu tay, có nguy cơ cao hơn bị viêm khớp thái dương hàm, đặc biệt là ở những người cao tuổi, khi cơ thể trải qua quá trình lão hóa.
• Ngoài các yếu tố nội tại, bệnh viêm khớp thái dương hàm còn có thể do những nguyên nhân bên ngoài góp phần, như tai nạn giao thông, ngã khi làm việc, va đập trong thể thao, há miệng rộng đột ngột, nghiến răng trong giấc ngủ, thường xuyên nhai kẹo cao su, tình trạng căng thẳng tinh thần kéo dài, sau khi nhổ răng hàm, hoặc khi răng khôn bắt đầu phát triển…

Phương pháp điều trị viêm khớp thái dương hàm

Các phương pháp điều trị bệnh sẽ được bác sĩ xác định dựa trên nguyên nhân gây bệnh cụ thể. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

• Sử dụng thuốc: Bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc như thuốc giảm đau cơ hàm thái dương, thuốc kháng viêm corticoid, và thuốc giãn cơ để giảm triệu chứng đau và viêm.
• Thiết bị và phương pháp vật lý trị liệu: Điều trị bằng chiếu tia hồng ngoại, xoa bóp cơ, và chườm nóng có thể giúp giảm căng thẳng cơ và tăng cường tuần hoàn máu.
• Chỉnh hình niềng răng và điều trị nha khoa: Nếu nguyên nhân gây bệnh liên quan đến răng hàm mặt, bác sĩ có thể thực hiện chỉnh hình niềng răng, nhổ răng, điều chỉnh khớp cắn, hoặc thậm chí phẫu thuật xương ổ răng để điều trị.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Điều này bao gồm việc không ăn thức ăn quá cứng hoặc dai, tránh nghiến răng, cắn móng tay, chống cằm, duy trì tinh thần thư giãn, và hạn chế tình trạng căng thẳng.

Loạn năng thái dương hàm

Loạn năng thái dương hàm, mặc dù không phải là một căn bệnh phổ biến, nhưng có thể gây ra nhiều ảnh hưởng đáng kể cho chất lượng cuộc sống của người bệnh sau khi bệnh đã được xác định.

Người bệnh có thể nhận biết mình mắc phải loạn năng thái dương hàm khi cảm nhận sự bất thường trong cơ nhai hoặc khớp thái dương hàm, đau cơ hàm phía gần tai, và sự suy giảm hiệu suất khi nhai. Thống kê cho thấy chỉ có khoảng 10% dân số ở các nước phát triển mắc bệnh loạn năng thái dương hàm, nhưng chỉ một số ít trong số họ có triệu chứng rõ ràng bên ngoài. Khi bệnh được nhận biết chính xác, thường là khi nó đã trở nặng, nguy cơ hỏng khớp và xơ cứng khớp trở nên rất cao nếu điều trị muộn.

Dấu hiệu của loạn năng thái dương hàm có thể bao gồm:

• Khó mở miệng rộng, đau cơ hàm
• Mệt mỏi và cảm giác không thoải mái khi vận động hàm
• Ban đầu, đau cơ hàm xuất hiện khi nhai, sau đó có thể đau ngay cả khi không nhai
• Đau ở các cơ nhai, khớp thái dương hàm, và có thể lan rộng đến toàn vùng đầu
• Khi há miệng, có thể nghe thấy tiếng lục cục ở khớp thái dương hàm
• Các triệu chứng bổ sung có thể bao gồm ù tai, chóng mặt và răng lung lay

Nguyên nhân của loạn năng thái dương hàm có thể bao gồm:

• Vấn đề về răng như mất răng, răng bị xô lệch, hàn răng không đúng kỹ thuật, hoặc răng khôn mọc lệch
• Chấn thương quai hàm do tai nạn
• Thói quen nghiến răng
• Các nghề nghiệp có nguy cơ cao như nhạc sĩ chơi violin, tổng đài viên có thói quen kẹp điện thoại vào cổ thường xuyên
• Rối loạn tâm lý, căng thẳng, và stress

Các phương pháp điều trị loạn năng thái dương hàm có thể bao gồm điều trị không phẫu thuật như điều chỉnh răng (điều chỉnh răng mọc lệch, sử dụng máng nhai, làm răng giả…) và sử dụng thuốc giảm đau và thuốc an thần. Điều trị cũng có thể bao gồm xoa bóp vùng quai hàm và ăn thức ăn mềm. Trong những trường hợp nặng hơn hoặc không phản ứng tích cực với điều trị không phẫu thuật, phương pháp điều trị phẫu thuật có thể được áp dụng.

Đau cơ hàm bên trái/phải gần tai, có thể do sái quai hàm

Viêm xương hàm gần tai thường xảy ra khi mắc phải những cú hoặc nhấn mạnh vào khu vực quai hàm, dẫn đến việc người bệnh có thể không kiểm soát được cảm xúc và hành động của mình, thậm chí dẫn đến tình trạng bệnh tật.

Các triệu chứng của viêm xương hàm gần tai có thể bao gồm:

• Đau đầu, tai, mặt, cổ và vai thường xuyên.
• Ù tai và giảm cảm giác nghe, trong các trường hợp nặng có thể dẫn đến mất khả năng nghe.
• Ban đầu, có thể có đau nhẹ, nhưng nó có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi cử động quai hàm.
• Khó khăn trong việc vận động cổ, đặc biệt vào buổi sáng sau khi thức dậy, do cứng khớp tại điểm nối giữa cổ và quai hàm, gây khó khăn trong việc vận động cổ.
• Tiếng kêu lụp cụp khi há miệng hoặc ăn uống.

Để điều trị viêm xương hàm gần tai, không nên tự mắc phải hoặc tự ý nắn chỉnh quai hàm, vì điều này rất nguy hiểm. Nếu việc nắn chỉnh không chính xác, nó có thể làm cho tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến méo miệng hoặc lệch hàm.

Phương pháp điều trị có thể bao gồm:

• Vật lý trị liệu nắn lại quai hàm: Bác sĩ sẽ nắn lại xương quai hàm bị lệch và sau đó bệnh nhân sẽ đeo một thiết bị trên mặt để giữ cho quai hàm ở vị trí đúng.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật chỉ được thực hiện khi tình trạng nặng và không thể khắc phục bằng cách khác.
• Phương pháp hỗ trợ tại nhà: Điều này bao gồm dừng lại các thói quen nhai nghiến răng hoặc ngáp to, cười lớn. Tăng cường xoa bóp nhẹ nhàng vùng mặt, ăn thức ăn mềm và lỏng, và chườm khăn ấm khi cơ nhai bị căng cứng. Đồng thời, duy trì tinh thần lạc quan và vui vẻ cũng có thể giúp cải thiện tình trạng.

Nếu được phát hiện sớm, tình trạng đau cơ quai hàm sẽ không gây nguy hiểm đến tính mạng và càng đạt được hiệu quả điều trị cao.

Những thông tin cung cấp trong bài viết trên của Dr.Allen mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.