Hiện tượng đau cơ bụng sau khi tập thể dục có thể do căng cơ bụng quá mức. Ngoài sử dụng quá mức cơ bụng khiến chúng bị căng đau, cũng có nhiều nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng này. Nếu bạn muốn khắc phục hiệu quả, quan trọng nhất là phải xác định đúng nguyên nhân. Vậy bị căng cơ bụng là do đâu khi bị đau cơ bụng phải làm sao? Hãy cùng Dr.Allen tìm hiểu nhé!
Bị căng cơ bụng là tình trạng như thế nào?
Cơ bụng, đó là nhóm cơ tọa lạc ở vùng trước của thân thể, trên xương chậu và dưới xương sườn. Các cơ bụng này đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định cơ quan nội tạng và, cùng với các cơ lưng, cấu thành nhóm cơ cốt lõi giúp bạn thực hiện các hoạt động hàng ngày như ngồi, đứng, và đi lại.
Cảm giác đau ở vùng cơ bụng thường xảy ra khi nhóm cơ này bị căng quá mức, dẫn đến sự đau đớn, và trong một số trường hợp, có thể gây tổn thương hoặc rách cơ. Đau do căng cơ bụng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí, bao gồm cả phía trên, phía dưới, cũng như hai bên trái và phải của vùng bụng.
Lưu ý: Căng cơ bụng thường bị nhầm lẫn với thoát vị do cả hai có triệu chứng đau ở vùng bụng. Tuy nhiên, để phân biệt, bạn có thể quan sát sự hiện diện của một khối u bướn lên ở vị trí thoát vị, gây ra cảm giác đau hoặc cháy rát. Ngoài ra, thoát vị thường kèm theo triệu chứng buồn nôn, nôn mửa, và táo bón, trong khi căng cơ bụng không gây ra những triệu chứng này.
Hơn nữa, nhiều phụ nữ mang thai thường trải qua hiện tượng căng cơ bụng trong giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ, đây là một biểu hiện sinh lý bình thường và không đáng lo ngại. Điều này có thể xảy ra vì:
Trứng đã thụ tinh bắt đầu làm tổ trong tử cung. Khi thụ tinh thành công, trứng bám vào niêm mạc tử cung, dẫn đến cảm giác căng bên trên bụng trong tháng đầu của thai kỳ. Hiện tượng này thường không kéo dài quá lâu, vì vậy không cần phải lo lắng.
Sự phát triển của thai nhi làm tử cung to dần, và cơ bụng cũng bị ép chặt. Điều này gây ra cảm giác căng bên trên bụng khi mang thai 3 tháng đầu. Đau sẽ rõ ràng hơn khi phụ nữ mang thai ngồi xổm hoặc ho.
Các vấn đề về tiêu hóa thường xảy ra, bao gồm táo bón, do sự phát triển của tử cung làm ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa của dạ dày và đại tràng. Hormone thay đổi trong cơ thể của phụ nữ mang thai cũng làm cho quá trình tiêu hóa chậm lại, dẫn đến cảm giác căng bên trên bụng, đầy hơi, khó tiêu, và táo bón.
Dấu hiệu căng cơ bụng
Sự đau đớn ở cơ bụng có thể thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, ví dụ như:
- Sự đau đớn đặc biệt khi:
- Ho, hắt hơi hoặc khi cười.
- Thực hiện các bài tập thể dục mạnh hoặc chạy nhanh. Đây thường là nguyên nhân phổ biến nhất. Áp lực liên tục lên các nhóm cơ trong vùng bụng trong quá trình tập luyện có thể gây căng cơ ngay sau khi tập.
- Đứng lên sau một thời gian dài ngồi mà không có hoạt động.
Ngoài ra, khi gặp đau cơ bụng, bệnh nhân có thể trải qua các triệu chứng bao gồm:
- Sưng to.
- Cảm giác cơ co thắt, căng cứng, hoặc đau nhức ở các cơ bắp.
- Xuất hiện vết bầm tím.
Căng cơ bụng cũng có thể xảy ra đồng thời với các tình trạng nguy hiểm khác. Vì vậy, nếu bạn gặp đau bụng kèm theo các dấu hiệu sau đây, bạn cần thăm khám ngay lập tức:
- Buồn nôn hoặc đi tiêu kèm theo máu.
- Đau bụng xảy ra bất ngờ như một cú đâm bằng dao, bụng cứng như gỗ, trạng thái sốc, không thể xì hơi hoặc tiêu chảy, và táo bón nghiêm trọng.
- Sự đau đớn đột ngột ở phần trên vùng bụng sau một bữa ăn nặng, trạng thái sốc nghiêm trọng (như mạch nhanh yếu, huyết áp giảm), sưng vùng bụng, và vùng rốn bị bầm tím đỏ quanh.
- Điều này nhấn mạnh rằng căng cơ bụng có thể đi kèm với những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và cần được chẩn đoán và điều trị một cách kịp thời.
Nguyên nhân khiến bạn bị căng cơ bụng
Căng và rách cơ bụng thường xuất hiện do nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Chấn thương hoặc vận động quá mức, ví dụ:
- Tai nạn hoặc sự rơi xe gây chấn thương.
- Hắt hơi hoặc ho liên tục, dẫn đến đau cơ bụng mạn tính.
- Thực hiện tập thể dục cường độ cao hoặc quá mức.
- Nâng vật nặng.
- Thực hiện tập luyện thể dục hoặc thể thao mà không tuân thủ kỹ thuật đúng.
- Thực hiện xoay cơ thể hoặc vặn người đột ngột.
- Mọi người đều có nguy cơ bị căng cơ bụng và gặp đau, tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ tăng cường khả năng xảy ra tình trạng này, ví dụ:
- Vận động viên tham gia các môn thể thao như quần vợt hoặc bóng đá, nơi cần phải thực hiện các động tác vươn tay và chuyển động theo nhiều hướng, có nguy cơ cao hơn.
- Tập thực hiện bài tập bụng mà không bắt đầu bằng việc khởi động.
- Tập bụng không đều đặn hoặc tập luyện bị gián đoạn, dẫn đến cơ bụng không thích nghi với áp lực từ các bài tập.
- Thiếu nước: Trong quá trình tập luyện, chúng ta tiêu hao nước và mất điện giải, dẫn đến tích tụ axit lactic trong cơ bắp, gây đau.
- Phần lớn trường hợp đau cơ bụng nhẹ có thể tự giảm đi sau 1-2 ngày nghỉ ngơi hoặc tập luyện nhẹ. Tuy nhiên, trong trường hợp đau nặng và kéo dài, việc tìm kiếm sự hỗ trợ y tế là quan trọng để đảm bảo phục hồi kịp thời.
Chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán
Để chẩn đoán tình trạng căng cơ bụng, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các biện pháp, bao gồm kiểm tra lâm sàng và thực hiện một số bài kiểm tra đơn giản như đứng lên và ngồi xuống. Đôi khi, chụp X-quang có thể cần thiết để xác định nguyên nhân gây đau cơ bụng.
Điều trị căng cơ bụng
Câu hỏi về tính nguy hiểm của căng cơ bụng thường được đặt ra. Hầu hết các trường hợp căng cơ bụng sẽ tự giảm sau vài tuần nghỉ ngơi mà không cần can thiệp điều trị đặc biệt. Điều trị căng cơ bụng hướng đến việc giảm triệu chứng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn và nhanh chóng phục hồi chức năng của các nhóm cơ bụng.
Chườm nóng
Chườm nóng vùng bụng là một biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả trong việc giảm đau cơ bụng. Bạn có thể sử dụng khăn ấm hoặc túi giữ nhiệt để chườm lên vùng bụng. Phương pháp này giúp tăng lưu lượng máu đến vùng bị đau, thúc đẩy quá trình lành vết thương trong các cơ bụng. Lưu ý rằng không nên để nhiệt độ quá cao để tránh bỏng, và thời gian chườm nóng tầm 20 phút/lần sẽ đạt hiệu quả giảm đau tốt nhất.
Nghỉ ngơi, dưỡng sức
Trong trường hợp đau cơ bụng ở mức độ nặng, tạm dừng tập luyện vài ngày để cho cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi. Tránh các hoạt động gây căng cơ quá mức có thể gây đau dạ dày. Sau khi giảm đau, bạn có thể trở lại với các bài tập tăng cường cơ bụng nhẹ nhàng, bao gồm cả plank và yoga.
Bổ sung các thực phẩm giàu protein
Protein là một dưỡng chất quan trọng để hình thành và phát triển các nhóm cơ. Để giúp cơ bụng phục hồi nhanh chóng và phát triển tốt hơn, hãy bổ sung thực phẩm giàu protein như thịt, trứng, hạnh nhân, ức gà, yến mạch, sữa chua, và bông cải xanh vào chế độ ăn uống của bạn.
Bí quyết tập thể dục để không bị căng cơ bụng
Để tránh tình trạng căng cơ bụng sau khi tập gập bụng vào buổi đầu tiên, khiến nhiều người cảm thấy mệt mỏi và hiệu suất tập luyện giảm, dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
- Làm ấm cơ thể trước: Trước khi bắt đầu gập bụng, hãy làm ấm cơ thể bằng cách thực hiện các bài tập khởi động cơ bắp và duỗi cơ. Điều này giúp chuẩn bị cơ bắp cho sự hoạt động và giảm nguy cơ căng cơ.
- Duy trì thói quen gập cơ bụng thường xuyên: Hãy duy trì việc tập luyện cơ bụng thường xuyên, không nên tập một buổi và sau đó bỏ lỡ một thời gian. Thường xuyên tập giúp cơ thể thích nghi và tránh được căng cơ.
- Nghỉ ngơi hợp lý: Dành thời gian nghỉ ngơi đủ cho cơ bắp phục hồi và phát triển. Không nên tập luyện quá sức, để cơ bụng có cơ hội phục hồi và phát triển một cách tốt nhất.
- Tập đúng kỹ thuật: Hãy đảm bảo bạn thực hiện đúng kỹ thuật từ các bài tập cơ bụng cơ bản và vừa sức trước khi tăng độ khó. Điều này đảm bảo hiệu quả tập luyện và giảm nguy cơ đau cơ.
- Chế độ ăn uống và nghỉ ngơi: Xây dựng một chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý. Đảm bảo bạn bổ sung đủ protein, rau xanh, và hoa quả vào chế độ ăn uống của mình. Hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều tinh bột và dầu mỡ để tránh tích mỡ ở vùng bụng.
Tóm lại, bị căng cơ bụng là tình trạng thường gặp khiến nhiều người cảm thấy mệt mỏi và giảm hiệu suất tập luyện. Để giảm đau cơ bụng, bạn nên khởi động cơ bắp trước khi tập luyện và thực hiện theo những chia sẻ trong bài viết trên để tránh căng cơ vùng bụng nhé!