Chắc hẳn chúng ta đã không còn lạ lẫm với bệnh viêm cơ tim, khi mà khi mắc phải bệnh này, hệ thống hoạt động của trái tim bị đe dọa và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là suy tim và sốc tim. Đây là lý do tại sao chúng ta không nên xem thường việc mắc phải viêm cơ tim, và từ đó, tự chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe của chúng ta.

Viêm cơ tim là gì?

Trước khi khám phá sâu hơn về tác động nghiêm trọng của viêm cơ tim đối với sức khỏe, chúng ta cần hiểu rõ viêm cơ tim là gì. Khi mắc bệnh này, một số loại vi rút xâm nhập cơ thể, gây ra nhiễm trùng và dẫn đến việc viêm nhiễm của cơ tim. Đây là một vấn đề cực kỳ nghiêm trọng, khiến cho chức năng của trái tim bị suy giảm, không thể bơm máu đúng cách để nuôi dưỡng cơ thể.

Rất nhiều người do không phát hiện bệnh viêm cơ tim kịp thời nên phải đối mặt với nhiều biến chứng cực kỳ nguy hiểm. Trong số đó, chúng ta có thể kể đến tình trạng suy tim, và nguy cơ nghiêm trọng hơn là nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Thực sự, chúng ta không thể xem nhẹ căn bệnh này, và việc nắm vững các triệu chứng thường gặp là cần thiết để có thể phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh viêm cơ tim nguy hiểm như thế nào?

Bệnh viêm cơ tim có nguy hiểm không? Bệnh viêm cơ tim thường xuất hiện ở người trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi từ 20 đến 40. Thường thấy nhiều trường hợp xảy ra trong mùa mưa khi thời tiết thay đổi.

Đây là một loại bệnh có diễn biến nhanh chóng và đột ngột, có tính phức tạp và tỷ lệ tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời. Các dấu hiệu ban đầu của bệnh thường khó phát hiện do triệu chứng lâm sàng không điển hình. Chúng có thể giống như triệu chứng của cảm sốt thông thường như mệt mỏi, đau nhức cơ thể, mất sự ăn ngon miệng… Đặc biệt, vì thường xảy ra ở những người trẻ nên dễ dàng bị chủ quan và coi thường.

Bệnh viêm cơ tim cấp có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm chỉ sau vài ngày, bao gồm viêm phổi, rối loạn nhịp tim, suy hô hấp và suy tim. Vì vậy, nếu bạn có triệu chứng như cảm sốt kèm theo những biểu hiện bất thường khác như đau ngực, khó thở, nhịp tim nhanh, bạn cần ngay lập tức đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Trong trường hợp bệnh viêm cơ tim trở nặng, có thể gây ra những tình trạng nguy hiểm như ngất xỉu hoặc đột tử, rối loạn nhịp tim nghiêm trọng như ngoại tâm thu, block dẫn truyền, hoặc nhịp tim nhanh. Nếu tình trạng trở nặng, có thể đe dọa tính mạng và đòi hỏi việc thực hiện tim nhân tạo hoặc cấy ghép tim. Tiên lượng lâu dài cũng có thể bị ảnh hưởng, có thể dẫn đến bệnh cơ tim giãn nở hoặc suy tim nghiêm trọng.

Nguyên nhân Viêm cơ tim

Trong quá trình tìm hiểu về căn bệnh đáng sợ này, chúng ta đặc biệt quan tâm đến nguyên nhân gây viêm cơ tim để tự bảo vệ sức khỏe của bản thân. Theo các nghiên cứu, nguyên nhân chính gây ra tình trạng viêm cơ tim thường liên quan đến sự tấn công của một số loại vi rút. Ví dụ, coxsackie, một loại vi rút gây bệnh cúm, hoặc adeno, một dạng vi rút khác, có thể là nguyên nhân của bệnh.

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác có thể gây viêm cơ tim, như chấn thương nghiêm trọng dẫn đến nhiễm trùng hoặc tiếp xúc với chất phóng xạ. Thậm chí, trong quá trình sử dụng các loại thuốc đặc trị như kháng sinh penicillin hoặc thuốc chống động kinh, cơ tim cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng và gây ra viêm nhiễm nghiêm trọng. Các chuyên gia cũng cho biết việc sử dụng ma túy có thể khiến bạn dễ dàng mắc phải vấn đề liên quan đến viêm cơ tim.

Chẩn đoán viêm cơ tim

Chẩn đoán xác định

Để chẩn đoán viêm cơ tim một cách chính xác, cần kết hợp cả các biểu hiện lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng.

Triệu chứng lâm sàng bao gồm những dấu hiệu sau:

• Đau tức ngực, khó thở, và cảm giác hồi hộp ở vùng ngực.
• Tiếng tim mờ xuất hiện là một trong những triệu chứng sớm và quan trọng trong việc chẩn đoán viêm cơ tim cấp.
• Tiếng ngựa phi và tiếng thổi tâm thu có thể nghe thấy tại mỏm tim.
• Huyết áp thấp, nhịp tim nhanh, và mạch yếu.

Các xét nghiệm cận lâm sàng bao gồm:

Điện tâm đồ, qua đó có thể phát hiện các rối loạn dẫn truyền nhĩ thất (block nhĩ thất I, II, III), rối loạn dẫn truyền trong thất, hay rối loạn nhịp tim. Điện thế tim thấp, sóng T bị biến dạng hoặc âm, và đoạn ST có thể chênh lên hoặc chênh xuống.

• Chụp X-quang tim phổi có thể thấy bóng tim tăng kích thước, và sau khi điều trị, bóng tim thường nhỏ lại, thể hiện sự ứ trệ tuần hoàn trong phổi.
• Siêu âm tim cho thấy buồng tim giãn, giảm khả năng contractility, và trong một số trường hợp, có thể thấy sự hình thành các cục máu đông trên thành tim.
• Xét nghiệm máu để kiểm tra hiệu giá kháng thể với virus hoặc vi khuẩn.
• Có thể tiến hành xét nghiệm sinh thiết nội mạc cơ tim trong một số trường hợp.

Chẩn đoán phân biệt

Trong quá trình chẩn đoán lâm sàng, cần phải phân biệt viêm cơ tim với một số bệnh lý khác, bao gồm:

• Viêm nhiễm khuẩn màng trong tim.
• Bệnh lý về van tim như hẹp van hai lá, hẹp van ba lá, hoặc hở van động mạch chủ.
• Thiếu máu cơ tim.
• Viêm màng ngoài tim.
• Bệnh lý cơ tim giãn.
• Bệnh tim phổi.
• Bệnh lý ngoài tim, bao gồm nhiễm độc giáp trạng

Bệnh viêm cơ tim có chữa khỏi được không?

Khi bệnh được phát hiện sớm và điều trị tích cực ngay từ khi mới xuất hiện, thường có cơ hội chữa khỏi tốt hơn. Tuy nhiên, nếu bệnh được phát hiện muộn, điều trị trở nên khó khăn và khả năng phục hồi hoàn toàn giảm đi, có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim và suy tim sau này.

Nguy hiểm của viêm cơ tim cấp là triệu chứng lâm sàng thường khá nhẹ và khó phát hiện, điều này có thể làm cho người bệnh và người thân trở nên chủ quan và nhầm lẫn với các bệnh lý khác, dẫn đến sự trễ trên con đường điều trị. Rất nhiều bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em mắc viêm cơ tim nặng, có thể thể hiện dấu hiệu thở yếu, suy hô hấp nặng, tình trạng tái màu da xanh, hoặc thậm chí bất tỉnh, trước khi được đưa đến bệnh viện. Trong tình huống này, các biến chứng như sốc tim và trụy mạch có thể gây ra nguy cơ rất cao và tiên lượng cho bệnh nhân là không tốt.

Phác đồ điều trị viêm cơ tim

Nguyên tắc điều trị

Trong quá trình điều trị viêm cơ tim, chăm sóc bệnh nhân được xem xét là yếu tố quan trọng hàng đầu. Chúng ta cần đảm bảo không gây hạ đường huyết cho bệnh nhân, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và năng lượng để duy trì hoạt động của tế bào cơ tim.

Đồng thời, việc kết hợp cả việc điều trị triệu chứng và nguyên nhân là cần thiết. Trong trường hợp viêm cơ tim cấp, khi huyết áp bị ảnh hưởng nghiêm trọng và gây sốc tim, cần thực hiện hồi sức tích cực cho bệnh nhân về huyết động, tăng cường can thiệp bằng thuốc kịp thời, cũng như sử dụng các loại thuốc hỗ trợ tim. Điều trị phải được tiến hành một cách quyết liệt, như khi điều trị cho bệnh nhân mắc suy tim mất bù nặng.

Ngoài ra, việc sử dụng nitroglycerin hoặc nitroprusside có thể được xem xét khi bệnh nhân trải qua tăng áp lực tâm trương thất trái. Cần có chỉ định rõ ràng để chuyển đổi phương pháp điều trị kịp thời nếu bệnh nhân không phản ứng tốt với phác đồ điều trị hiện tại.

Cách điều trị viêm cơ tim cụ thể

Đối với các trường hợp viêm cơ tim nhẹ, các biện pháp điều trị và quản lý bao gồm:

• Nghỉ ngơi và ăn uống ít muối để giảm tải công việc cho cơ tim.
• Sử dụng kháng sinh để đối phó với viêm nhiễm khuẩn hoặc thuốc kháng virus đối với các trường hợp viêm cơ tim do virus gây ra.
• Sử dụng corticoid sớm hoặc các loại thuốc miễn dịch phù hợp, đặc biệt là trong các trường hợp viêm cơ tim liên quan đến các tình trạng tế bào khổng lồ, viêm cơ tim eosinophilic hoặc có nguy cơ rối loạn nhịp tim.
• Sử dụng các loại thuốc hỗ trợ cải thiện lưu thông máu cơ tim, bao gồm thuốc ức chế men chuyển như enalapril và captopril, thuốc chẹn thụ thể angiotensin II, thuốc chẹn beta và thuốc lợi niệu để kiểm soát tình trạng phù nề và sự tích tụ dịch trong cơ thể.

Đối với các trường hợp viêm cơ tim nặng, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Hồi sức tích cực cho bệnh nhân để cải thiện chức năng bơm máu của cơ tim.
• Sử dụng thuốc truyền tĩnh mạch để tăng cường lưu thông máu trong cơ tim nhanh hơn.
• Cân nhắc đến việc sử dụng thiết bị hỗ trợ tâm thất tạm thời, như tim nhân tạo tạm thời được cấy ghép hoặc đeo bên ngoài cơ thể.
• Thiết lập máy bơm máu đến động mạch chủ để cải thiện lưu lượng máu cung cấp cho cơ thể và giảm áp lực đối với cơ tim.
• Sử dụng kết hợp phương pháp trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) để cung cấp lượng oxy đủ cho cơ thể.
• Trong các trường hợp cấp bách, cần xem xét và thực hiện phẫu thuật cấy ghép tim để bảo đảm tính mạng cho bệnh nhân.
• Các loại thuốc sử dụng trong điều trị bao gồm thuốc trợ tim mạch, thuốc ức chế men chuyển, thuốc lợi niệu, thuốc ức chế miễn dịch (đặc biệt hiệu quả đối với viêm cơ tim tế bào khổng lồ khi kết hợp với cyclosporine và corticosteroid), truyền globulin miễn dịch (áp dụng cho trẻ em mắc viêm cơ tim), và interferon (sử dụng trong trường hợp viêm cơ tim mạn tính do virus).

Viêm cơ tim nên ăn gì?

Chế độ ăn đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện viêm cơ tim và tình trạng sức khỏe nói chung. Dưới đây là một số thực phẩm có lợi cho việc kiểm soát viêm cơ tim:

• Đậu nành Nhật Edamame: Đậu nành là một nguồn cung cấp protein, chất xơ, kali và magie tuyệt vời. Sự kết hợp các chất dinh dưỡng này giúp kiểm soát huyết áp và mức cholesterol, đồng thời giảm viêm mãn tính. Thay thế các nguồn protein động vật bằng protein thực vật có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim.
• Dầu ô liu nguyên chất: Dầu ô liu nguyên chất chứa các chất béo không bão hòa lành mạnh và oleocanthal, một hợp chất chống viêm mạnh mẽ. Điều này giúp cải thiện triệu chứng viêm và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
• Tỏi: Tỏi là một thực phẩm có nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Chất allicin trong tỏi có khả năng chống viêm, chống virus và chống vi khuẩn hiệu quả.
• Thực phẩm giàu kali: Kali quan trọng cho sức khỏe tim mạch, và mức kali thấp có thể gây ra vấn đề về nhịp tim. Bổ sung thêm kali vào chế độ ăn có thể cần thiết, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và loại thuốc bạn đang sử dụng.
• Cá nước lạnh: Cá nước lạnh chứa nhiều chất béo omega-3 không bão hòa đa, có tác dụng tích cực đối với tim mạch bằng cách giảm huyết áp và viêm động mạch.
• Rau xanh và củ quả: Rau xanh, củ quả đều có lợi cho sức khỏe tim mạch. Chúng chứa nhiều kali và magie, hai khoáng chất quan trọng trong việc duy trì huyết áp ổn định. Tiêu thụ nhiều rau xanh và trái cây có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim và giảm viêm trong cơ thể. Chúng cũng giàu carotenoid và vitamin C, giúp làm sạch động mạch.

Viêm cơ tim là một bệnh lý đặc trưng, thường xuất hiện với những triệu chứng như đau ngực và các biểu hiện tiếng tim bất thường như tiếng tim mờ hay tiếng ngựa phi trong lâm sàng. Nếu không điều trị kịp thời, viêm cơ tim có thể dẫn đến suy tim và tác động đến nhiều bộ phận khác trên cơ thể.

Bệnh nhân cần tới gặp bác sĩ chuyên khoa ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường trên cơ thể như khó thở, cảm giác hồi hộp trong ngực, hoặc rối loạn nhịp tim. Điều này giúp họ được chẩn đoán và điều trị kịp thời, từ đó tránh được những biến chứng tiềm tàng sau này.