Chân vòng kiềng hình chữ x là một trong những tật ở chân thường gặp ở trẻ. Dị tật này có thể hết khi trẻ lớn, tuy nhiên trong một số trường hợp tình trạng này sẽ không hết. Vậy làm sao để hết chân chữ x, chân chữ x là sướng hay khổ?… Mời bạn đọc tham khảo bài viết sau của chúng tôi để biết thêm thông tin.

Chân chữ X là gì?

Chân chữ X, một loại biến dạng chân thường xuất hiện ở trẻ em, được gọi theo cái tên khác là “đầu gối chúc” hoặc “gõ đầu gối”. Khi gặp phải tình trạng này, đầu gối của cả hai chân sẽ chụm vào nhau, tạo ra một khoảng cách lớn giữa hai bàn chân, tạo nên hình dạng chữ X cho đôi chân.

Tương tự như việc chân vòng kiềng, chữ X này thường là một phần bình thường trong quá trình phát triển xương khớp ở trẻ. Triệu chứng của chân chữ X thường rõ ràng nhất khi trẻ đạt khoảng 4 tuổi và thường trở lại bình thường khi trẻ đạt 6 – 7 tuổi. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp khi dị tật chân chữ X kéo dài đến độ tuổi trưởng thành.

Nếu tình trạng này ở mức nhẹ và không gây ra bất kỳ triệu chứng bất thường nào, thì bạn không cần quá lo lắng. Ngược lại, nếu triệu chứng xuất hiện muộn và không có dấu hiệu giảm đi, bạn cần phải cẩn trọng, vì đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn.

Dấu hiệu nhận biết chân chữ X

Dị dạng chân chữ X có thể dễ dàng được nhận biết thông qua các dấu hiệu lâm sàng đặc trưng. Dưới đây là một số triệu chứng mà bạn có thể tham khảo để nhận biết tình trạng này:

• Đầu gối của cả hai chân chụm lại tạo thành một góc, và chúng sẽ chạm hoặc đẩy vào nhau khi bạn đứng thẳng hoặc đi bộ.
• Cẳng chân bị căng ra một cách đặc biệt và trông giống như chữ V nghịch và bàn chân xoay ra phía bên ngoài.
• Khoảng cách giữa bàn chân và mắt cá chân tăng lên so với khoảng cách bình thường (lớn hơn 3,1 inch).
• Ngoài ra, trong những trường hợp dị dạng chân chữ X nặng, có thể có các triệu chứng kèm theo như:
• Chiều dài của hai chân không đều nhau.
• Đau nhức ở khớp gối.
• Khớp gối mất tính ổn định.
• Khả năng đi lại bị hạn chế và khó khăn.
• Tiến triển thành viêm khớp và các vấn đề liên quan khác.

Nguyên nhân gây chân chữ X

• Trong trường hợp chân bị dị dạng chữ X do nguyên nhân sinh lý, hiện tượng hai đầu gối quay vào nhau xuất phát từ ảnh hưởng của quá trình phát triển và tăng trưởng tự nhiên của xương. Tình trạng này thường xuất hiện khi trẻ ở độ tuổi 2, kéo dài đến 4 tuổi và sau đó dần dần được cải thiện. Tuy nhiên, cũng có nhiều tình huống khác xuất hiện sự dị dạng ở đầu gối là do những nguyên nhân tiềm ẩn. Cụ thể, những nguyên nhân này bao gồm:
• Có dấu hiệu của vết gãy đã lành trong khu vực xương đang phát triển quanh đầu gối.
• Mắc phải các bệnh lý xương khớp di truyền hoặc loạn sản xương di truyền.
• Bị còi xương do thiếu hụt vitamin D và canxi, làm cho xương trở nên yếu và biến dạng.
• Thừa cân, khiến đầu gối phải chịu áp lực lớn trong thời gian dài.
• Xuất hiện khối u lành tính trong vùng xương quanh đầu gối.
• Mắc bệnh lý nhiễm trùng hoặc chấn thương tại đầu gối hoặc xương chân.
• Gặp phải các vấn đề về khớp như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp,…
• Mắc các bệnh lý mãn tính như suy thận, bệnh chuyển hóa, viêm tủy xương, viêm khớp gối,…

Cách khắc phục chân chữ X

Phương pháp điều trị thường bắt đầu khi bệnh nhân trải qua những triệu chứng nặng và không có dấu hiệu giảm nhẹ sau thời gian dài. Phương pháp điều trị sẽ thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản của tình trạng trong mỗi trường hợp.

Các phương pháp thường được áp dụng trong việc điều trị chứng chân chữ X bao gồm:

Thay đổi lối sống

Trong trường hợp chân chữ X xuất phát từ tình trạng còi xương, bệnh nhân sẽ cần thay đổi lối sống của mình. Cụ thể:

• Phơi nắng: Thường xuyên phơi nắng để đảm bảo việc cung cấp đủ vitamin D, cần thiết cho sự phát triển và phục hồi của xương. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ em mắc chứng còi xương do thiếu hụt vitamin D.
• Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng: Xây dựng chế độ ăn uống chứa nhiều thức ăn như rau xanh, hạt, thịt, cá, đậu, trái cây, sữa, trứng, tôm cua… để tăng cường cung cấp canxi và vitamin D. Những chất dinh dưỡng này có thể giúp khắc phục chứng còi xương, thúc đẩy sự phát triển bình thường của hệ xương và khắc phục tình trạng chân chữ X.
• Uống đủ nước: Bệnh nhân được khuyến nghị uống đủ nước hàng ngày để cải thiện quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn qua đường tiêu hóa.
• Giảm cân: Trong trường hợp đầu gối gõ đặc biệt liên quan đến trọng lượng cơ thể vượt quá mức an toàn, bệnh nhân sẽ được khuyên giảm cân. Để đạt được cân nặng an toàn, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn về luyện tập kết hợp với chế độ ăn kiêng khoa học.

Dùng thuốc và chất bổ sung

Trong trường hợp cần thiết, sản phẩm bổ sung canxi cho trẻ có thể được đề xuất để đảm bảo cung cấp đủ lượng canxi trong giai đoạn phát triển. Điều này có thể giúp hỗ trợ cải thiện chứng còi xương và dạng chân chữ X. Đối với trường hợp đầu gối gõ đau, các loại thuốc giảm đau cụ thể sẽ được kê đơn dựa trên độ tuổi và mục đích điều trị.

Vật lý trị liệu

Chuyên gia vật lý trị liệu có thể hướng dẫn các bài tập nhằm điều chỉnh sự bất thường của xương và khắc phục tình trạng chân chữ X. Những bài tập này có thể giúp cải thiện sự phát triển tự nhiên của xương và khắc phục tình trạng chân chữ X. Chúng cũng có thể cải thiện sự cân bằng và tư thế của những người bị tình trạng này ở đầu gối.

Ngoài ra, các bài tập còn giúp tăng cường sức mạnh và sức bền cho cơ bắp chân, giúp cải thiện khả năng vận động. Chương trình vật lý trị liệu sẽ được thiết lập dựa trên đặc điểm và triệu chứng cụ thể của từng người. Lợi ích và thời gian điều trị có thể khác nhau cho mỗi trường hợp, tuy quan trọng nhất là thực hiện các bài tập đều đặn và theo hướng dẫn của chuyên gia.

Một số ví dụ về bài tập có thể bao gồm:

1. Bước bên

• Đứng trên sàn với hai chân rộng bằng hông và hai tay đặt trước ngực.
• Bước sang bên trái, gập đầu gối khi chân chạm đất và đẩy hông về phía sau.
• Rút chân về để trở về vị trí trung lập.
• Lặp lại từ 10 – 12 lần.
• Đổi chân và thực hiện tương tự.

2. Nghiêng chân bên

• Nằm nghiêng sang bên trái với hai chân chồng lên nhau.
• Nâng cao chân phải để tạo góc 45 độ.
• Giữ trong 1 giây, sau đó hạ chân xuống.
• Lặp lại từ 10 – 12 lần.
• Đổi chân và thực hiện tương tự.

3. Ngồi xổm tường

• Bắt đầu bằng tư thế đứng thẳng, hai chân rộng bằng hông.
• Giữ khoảng cách nhỏ giữa cơ thể và tường, đặt lưng và đầu đối diện tường.
• Ngồi xổm, không quá 90 độ, co cơ bụng, và giữ trong khoảng 5 – 10 giây.
• Đứng thẳng để trở về tư thế trung lập.
• Lặp lại động tác từ 5 – 10 lần.
• Khi quen với độ khó, có thể duy trì động tác này lâu hơn hoặc sử dụng băng cao su để hỗ trợ.

4. Dùng nẹp chỉnh hình

Nẹp chỉnh hình có thể đem lại nhiều lợi ích cho những người có chân chữ X, đặc biệt là những trẻ em có một chân dài hơn chân còn lại. Đây là các miếng lót được thiết kế đặc biệt để đặt trong giày để hỗ trợ, điều chỉnh tư thế và giảm va đập khi chạy hoặc đi bộ.

Trong một số trường hợp khác, bệnh nhân có thể được yêu cầu sử dụng nẹp mắc cài thay vì nẹp chỉnh hình. Những thiết bị này có thể hỗ trợ và giúp xương phát triển theo đúng vị trí.

Phẫu thuật

Cân nhắc việc phẫu thuật có thể được xem xét cho những trường hợp sau đây:

• Khi các phương pháp bảo tồn không đạt hiệu quả mong muốn.
• Khi đầu gối bị nghiêng một cách nghiêm trọng và đi kèm với các vấn đề khác, ví dụ như đau đớn hoặc chênh lệch độ dài giữa hai chân.
• Các phương pháp phẫu thuật được lựa chọn dựa vào độ tuổi và tình trạng cụ thể của người bệnh, thường bao gồm:
• Phẫu thuật cắt xương: Thực hiện để điều chỉnh vị trí của xương.
• Phẫu thuật tăng trưởng có hướng dẫn: Sử dụng để giúp xương phát triển theo hướng đúng.
• Thay khớp gối: Thực hiện để thay thế khớp gối bị tổn thương hoặc không hoạt động tốt bằng các bộ phận nhân tạo.

Trên đây là chia sẻ của chúng tôi về tật chân chữ x, các bài tập giúp khắc phục chân chữ x và một số thông tin liên quan khác. Hy vọng qua bài viết này bạn đọc đã có cho mình được những thông tin hữu ích.