Tê chân tay là một tình trạng khá thường gặp ở trẻ em và không nên bỏ qua. Ngoài các nguyên nhân như tư thế xấu, thiếu vận động hoặc béo phì, đây còn có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe không bình thường. Phụ huynh cần quan sát và theo dõi các triệu chứng mà con trẻ gặp phải, từ đó có thể can thiệp một cách phù hợp và kịp thời.

Hiện tượng bé 5 tuổi hay bị tê chân

Tê bì chân tay là tình trạng mà người cảm thấy khó chịu như bị kim châm hay kiến bò dưới da tay và chân. Nó thường đi kèm với cảm giác bỏng rát, ngứa ran, đau nhức và yếu cơ ở khu vực đó. Nhiều người còn mất cảm giác hoàn toàn ở tay và chân.

Tê chân tay và chuột rút có thể ảnh hưởng đến mọi người, đặc biệt là trẻ em. Tuy nhiên, do trẻ còn chưa nhận thức và không tập trung nên thường không nhận ra và bỏ qua các biểu hiện của cơ thể.

Những triệu chứng của tê chân tay ở trẻ em có thể bao gồm:

• Tê bì các đầu ngón tay, ngón chân, cánh tay và bắp chân.
• Đau mỏi và cảm giác nóng ran ở các khớp tay và chân.
• Cảm giác châm chích hoặc râm ran như bị kiến bò khi bị cơn tê.
• Triệu chứng có thể xuất hiện thoáng qua khi trẻ thay đổi tư thế.
• Thường xuất hiện vào buổi tối hoặc sau khi trẻ vừa thức dậy.
• Nhiều trẻ còn bị chuột rút, đặc biệt là vào ban đêm.
• Triệu chứng gây khó chịu, làm trẻ cáu gắt và mệt mỏi.
• Tê chân khi ngồi lâu cũng là một dấu hiệu thường gặp.

Các bậc phụ huynh cần theo dõi các biểu hiện bất thường ở con trẻ để kịp thời tìm hiểu. Việc phát hiện sớm và hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp quá trình điều trị trở nên dễ dàng hơn.

Tại sao hay bị tê chân ở trẻ?

Tê bì chân tay không chỉ là một vấn đề phổ biến mà trẻ em có thể gặp phải, mà còn có nhiều nguyên nhân khác nhau được liên kết với tình trạng này.

Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp gây tê bì chân tay ở trẻ em:

• Thiếu chất dinh dưỡng: Thiếu hụt các chất dinh dưỡng như canxi, magie, sắt, phốt pho, kali và vitamin nhóm B có thể là nguyên nhân chính gây ra tình trạng tê bì chân tay ở trẻ em. Việc thiếu hụt dưỡng chất có thể do trẻ biếng ăn, chế độ dinh dưỡng không cân bằng, khả năng hấp thụ kém hoặc các bệnh liên quan đến đường tiêu hoá và chuyển hóa.
• Tư thế xấu: Trẻ em thường không biết cách điều chỉnh tư thế khi học tập hoặc chơi đùa. Duy trì các tư thế xấu có thể tạo áp lực lên xương khớp và gây chèn ép lên hệ thống dây thần kinh. Đặc biệt, việc ngồi lâu trong lớp học có thể dẫn đến tê chân khi ngồi lâu và tăng nguy cơ mắc các vấn đề về cơ xương khớp.
• Lười vận động: Thói quen lười vận động là một trong những vấn đề phổ biến ở trẻ em ngày nay. Thay vì vận động, trẻ thường dành nhiều thời gian nằm, ngồi yên để xem TV, chơi điện thoại hoặc iPad. Thói quen này có thể gây cản trở lưu thông máu đến các chi, làm tăng nguy cơ tê bì chân và mệt mỏi xương khớp. Ngoài ra, lười vận động cũng đóng góp vào tình trạng béo phì ngày càng gia tăng ở trẻ em.
• Thừa cân – béo phì: Thừa cân – béo phì là một vấn đề phổ biến ở trẻ em hiện nay. Tình trạng này ảnh hưởng đáng kể đến hệ thống xương khớp, đặc biệt là gây áp lực lên khớp và chèn ép lên dây thần kinh. Điều này dẫn đến tình trạng tê bì chân tay ở trẻ em. Thừa cân và béo phì tạo ra áp lực và đè nén lên các dây thần kinh, làm giảm lưu thông máu và gây tê bì chân tay. Đặc biệt, khi trẻ tham gia vào các hoạt động vận động mạnh hoặc di chuyển nhiều, sự áp lực và chèn ép này trở nên rõ rệt hơn.
• Chấn thương: Trẻ em thường rất năng động và thường xuyên tham gia vào các hoạt động chạy nhảy, nô đùa. Tuy nhiên, điều này cũng tăng nguy cơ chấn thương khi trẻ bị va chạm hoặc té ngã trong quá trình vận động. Hệ xương khớp của trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển và dễ bị tổn thương. Các chấn thương như trật khớp, gãy xương hay đứt dây chằng có thể chèn ép lên dây thần kinh và gây tê bì chân tay. Ngoài ra, các di chứng sau chấn thương cũng có thể gây tê bì chân tay lặp đi lặp lại.
• Thiếu máu: Thiếu máu, theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), được định nghĩa là nồng độ huyết sắc tố dưới 110g/lít ở trẻ em từ 6 tháng đến 6 tuổi. Thiếu máu ở trẻ em có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân như thiếu dự trữ sắt trong cơ thể từ khi còn trong bụng mẹ, tăng trưởng nhanh, bị bệnh đường tiêu hoá, cảm cúm hoặc dị ứng sữa bò. Tình trạng thiếu máu làm giảm lưu lượng máu đến các chi, gây tê bì và làm yếu tay chân. Ngoài ra, trẻ có thể trở nên yếu đuối, cáu gắt, da xanh xao hoặc tái nhợt.
• Các bệnh lý xương khớp: Trong một số trường hợp ít gặp, triệu chứng tê bì chân tay ở trẻ em có thể liên quan đến các bệnh lý xương khớp, bao gồm viêm khớp dạng thấp và các vấn đề về cột sống của trẻ em. Viêm khớp dạng thấp ở trẻ em là tình trạng viêm khớp kéo dài hơn 6 tuần ở trẻ dưới 16 tuổi. Bệnh này có thể gây đau nhức, tê bì chân tay, thiếu máu và sốt cao. Ngoài ra, nhiều trường hợp trẻ bị ảnh hưởng đến tim, phổi, mắt, hệ thần kinh và các cơ quan quan trọng khác.

Bên cạnh viêm khớp dạng thấp, cong và vẹo cột sống cũng là những vấn đề xương khớp phổ biến ở trẻ em. Do hệ xương khớp của trẻ đang phát triển, việc đứng, ngồi hoặc vận động sai tư thế trong thời gian dài có thể dẫn đến việc cong hoặc vẹo cột sống. Tình trạng này có thể tạo áp lực và chèn ép lên các dây thần kinh, gây ra tê bì chân tay.

Ngoài ra, viêm khớp nhiễm khuẩn cũng là một nguyên nhân tiềm ẩn khiến trẻ em bị tê bì chân tay. Hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, dễ bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus. Việc nhiễm khuẩn có thể kích hoạt phản ứng viêm nhiễm ở các khớp và lan qua các đường máu, gây tê bì chân tay cùng với các triệu chứng đau nhức.

Trong việc xác định nguyên nhân tê bì chân tay ở trẻ em, việc đưa ra chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp là rất quan trọng. Các bậc phụ huynh nên theo dõi các biểu hiện bất thường ở con trẻ và tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Tê chân tay ở trẻ em có nguy hiểm không?

Hay bị tê chân có sao không? Tình trạng tê bì chân tay ở trẻ em có nguy cơ phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, mức độ nguy hiểm của tình trạng này cũng sẽ khác nhau.

Trong trường hợp chỉ là do tư thế xấu, lười vận động, thiếu chất dinh dưỡng hoặc thừa cân, thường không đe dọa đến sức khỏe nghiêm trọng. Trong những trường hợp như vậy, có thể áp dụng các biện pháp tại gia để khắc phục tình trạng tê bì nhanh chóng.

Tuy nhiên, khi tình trạng tê bì chân tay ở trẻ em xuất phát từ chấn thương, thiếu máu hoặc các bệnh cơ xương khớp, thì hậu quả có thể gây nguy hiểm hơn. Việc chăm sóc y tế đúng phương pháp là cần thiết để đề phòng các vấn đề rủi ro có thể phát sinh.

Cách khắc phục triệu chứng bé 5 tuổi hay bị tê chân

Trong trường hợp tê bì chân tay ở trẻ em chỉ là do những nguyên nhân thông thường, không liên quan đến bệnh lý, thì có thể cải thiện tình trạng này bằng các biện pháp tại nhà. Dưới đây là một số cách có thể giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa tê bì chân tay xảy ra trong tương lai.

Tắm nước ấm

Một giải pháp chữa tê bì chân tay đơn giản mà có thể áp dụng cho cả người lớn và trẻ em là tắm nước ấm. Ngâm mình trong bồn tắm nước ấm giúp thư giãn gân cơ một cách hiệu quả. Đồng thời, nó cũng cải thiện quá trình tuần hoàn máu và đẩy máu lưu thông tới các chi. Kết quả là giảm cảm giác tê bì, nhức mỏi và khó chịu.

Hướng dẫn thực hiện như sau:

• Chuẩn bị một bồn tắm nước ấm, đảm bảo nhiệt độ nước vừa phải.
• Bạn có thể thêm một ít muối epsom vào nước tắm và khuấy đều để tạo ra hiệu ứng thư giãn tốt hơn.
• Cho trẻ em ngâm mình trong bồn tắm trong khoảng thời gian 10 phút, để cho cơ thể được thư giãn hoàn toàn.
• Sau khi ngâm mình xong, hãy lau khô trẻ và mặc quần áo cho trẻ.

Lưu ý: Làn da của trẻ em còn rất nhạy cảm và dễ tổn thương. Vì vậy, hãy đảm bảo nhiệt độ nước tắm vừa phải và tránh sử dụng nước quá nóng, để tránh gây tổn thương cho da trẻ.

Chườm ấm

Một phương pháp khác để giúp trẻ vượt qua cảm giác khó chịu khi bị chuột rút và tê chân là chườm ấm. Đây là một mẹo tại nhà an toàn và dễ áp dụng.

Chỉ cần chườm ấm trong khoảng 10 – 20 phút, gân cơ sẽ được thư giãn nhờ vào hơi nóng từ túi chườm. Đồng thời, việc này cũng cải thiện tuần hoàn máu và giải phóng các dây thần kinh bị chèn ép.

Hướng dẫn thực hiện như sau:

• Chuẩn bị một túi chườm ấm với nhiệt độ khoảng 40 – 50°C.
• Chườm trực tiếp lên tay chân của trẻ.
• Thực hiện trong khoảng thời gian 10 phút đối với trẻ nhỏ.
• Đối với trẻ vị thành niên, có thể chườm trong khoảng 15 – 20 phút.

Lưu ý: Nếu không có túi chườm sẵn, các bậc phụ huynh có thể chuẩn bị một chai nước ấm với nhiệt độ phù hợp. Sau đó, lăn qua lăn lại trên tay chân của trẻ. Thực hiện khoảng 10-30 phút để đạt được hiệu quả tốt.

Bổ sung dưỡng chất

Như đã đề cập, thiếu hụt dưỡng chất là nguyên nhân phổ biến nhất gây tê chân khi trẻ ngồi lâu. Bên cạnh đó, tình trạng này còn có thể dẫn đến còi xương, tăng tốc độ tăng trưởng chậm và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Để bổ sung dưỡng chất thiết yếu cho trẻ, có hai phương pháp chính là thông qua thực phẩm tự nhiên và sử dụng viên uống bổ sung. Chi tiết như sau:

Bổ sung qua thực phẩm:

• Canxi: Thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa và các sản phẩm sữa, hải sản, cá, đậu tương, trứng, nấm hương khô, hạt vừng…
• Magie: Một số thực phẩm giàu magie gồm bơ, đậu phụ, cá béo, chuối, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt…
• Kali: Thực phẩm giàu kali bao gồm quả bơ, đậu lima, bí ngô, chuối, cải cầu vồng, cải bó xôi, khoai lang…
• Vitamin: Rau củ và trái cây tươi là nhóm thực phẩm chứa lượng vitamin phong phú.

Viên uống bổ sung:  Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần sử dụng viên uống để bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Tuy nhiên, viên uống chỉ nên được sử dụng khi chế độ dinh dưỡng hàng ngày không đáp ứng đủ. Đồng thời, việc sử dụng viên uống cần tuân thủ đúng hướng dẫn từ bác sĩ để tránh các nguy cơ tiềm ẩn.

Xoa bóp

Xoa bóp cũng là một phương pháp đơn giản tại nhà có thể giúp trẻ khắc phục vấn đề tê chân phải. Bậc phụ huynh nên thực hiện xoa bóp để cải thiện tuần hoàn máu, thư giãn gân cơ và giải phóng áp lực đè lên các dây thần kinh.

Ngoài ra, xoa bóp trước khi đi ngủ còn giúp tránh các triệu chứng gây phiền toái cho giấc ngủ của trẻ. Tuy nhiên, khác với người lớn, không nên sử dụng dầu nóng để xoa bóp da trẻ. Điều này có thể gây tổn thương cho làn da nhạy cảm của trẻ.

Hướng dẫn thực hiện:

• Đặt hai lòng bàn tay vào nhau và xoa nheo cho đến khi bàn tay nóng lên.
• Thực hiện xoa bóp nhẹ nhàng lên tay chân của trẻ.
• Có thể áp lực nhẹ vào một số điểm như bắp chân, đầu gối, lòng bàn chân, cổ tay…
• Nên xoa bóp cả vùng lưng, vai gáy hoặc bất kỳ vị trí nào mà trẻ cảm thấy khó chịu.
• Thực hiện trong khoảng thời gian 15 – 20 phút.

Lưu ý: Trong quá trình xoa bóp, hãy nhẹ nhàng và tôn trọng cảm giác của trẻ. Nếu trẻ không thoải mái hoặc có bất kỳ dấu hiệu khó chịu nào, hãy dừng ngay lập tức và tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Điều chỉnh tư thế

Tư thế không đúng là một nguyên nhân phổ biến gây tê chân phải ở trẻ em. Do đó, điều chỉnh tư thế là giải pháp hiệu quả để cải thiện và ngăn ngừa các triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên, trẻ em thường không có ý thức tự điều chỉnh và duy trì tư thế đúng. Vì vậy, bậc phụ huynh cần theo dõi và nhắc nhở trẻ.

Dưới đây là những vấn đề cần lưu ý:

• Tránh cho trẻ ngồi hoặc nằm trong cùng một tư thế quá lâu.
• Hướng dẫn trẻ thay đổi tư thế thường xuyên.
• Tránh ngồi cong lưng, cúi cổ hoặc chèn chân lên nhau.
• Không cho trẻ nằm nghiêng quá nhiều, nằm đè lên tay hoặc đặt tay dưới đầu.

Ngoài ra, cần hạn chế trẻ chạy nhảy và nô đùa quá nhiều. Nhắc nhở trẻ luôn phải cẩn thận trong các hoạt động hàng ngày, đặc biệt là khi tham gia vào các hoạt động thể thao hoặc tham gia giao thông.

Vận động phù hợp

Những trẻ lười vận động thường có nguy cơ cao bị tê chân trái và đau nhức xương khớp. Do đó, bậc phụ huynh nên khuyến khích trẻ tham gia hoạt động thể chất để giảm nguy cơ này. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hoạt động vận động phải phù hợp với thể trạng của trẻ. Có thể hướng dẫn trẻ đi bộ hoặc thực hiện những động tác vận động nhẹ nhàng.

Đi bộ là một hoạt động thể chất đơn giản và hiệu quả. Bạn có thể dành thời gian đi bộ cùng trẻ mỗi ngày trong khoảng 15 – 20 phút vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Hãy đảm bảo rằng trẻ mang giày phù hợp để đi bộ thoải mái. Tránh mang giày quá chật hoặc mặc quần áo bó sát, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ tê bì chân tay.

Ngoài ra, bạn cũng có thể hướng dẫn trẻ thực hiện những động tác vận động nhẹ nhàng khác như xoay cổ tay và cổ chân theo chiều kim đồng hồ và ngược lại. Thực hiện mỗi động tác trong vài ba phút. Nhắc nhở trẻ thực hiện bài tập hàng ngày, vào buổi sáng khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.

Tuyệt đối không cho trẻ thực hiện những bài tập nặng hoặc hoạt động vận động mạnh khi trẻ đang bị tê chân tay. Ví dụ như đá bóng, đánh cầu, hoặc chạy bộ với cường độ cao.

Tê chân tay ở trẻ em khi nào cần khám bác sĩ?

Trong một số trường hợp, tình trạng tê chân thường xuyên ở trẻ 6 tuổi có thể là dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề bệnh lý. Điển hình là thiếu máu, các bệnh rối loạn chuyển hóa hoặc bệnh lý xương khớp. Trong những trường hợp như vậy, các biện pháp tại nhà thường không đem lại hiệu quả lâu dài và toàn diện.

Việc đưa trẻ đi thăm khám bác sĩ là cần thiết trong những trường hợp sau:

• Tình trạng tê chân tay kéo dài hoặc nghiêm trọng.
• Có triệu chứng hoa mắt, chóng mặt.
• Trẻ có yếu cơ, hạn chế vận động.
• Trẻ thường xuyên mệt mỏi, suy nhược.
• Trẻ sụt cân không lý do.
• Có triệu chứng sưng khớp, cứng khớp.
• Trẻ có đau nhức khớp dữ dội.

Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám để chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng tê chân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp cụ thể.

Tình trạng tê chân ở trẻ 5 tuổi hoặc tê chân ở trẻ 6 tuổi là một vấn đề khá phổ biến, nhưng cần được theo dõi và có biện pháp khắc phục phù hợp. Nếu các biện pháp tự điều trị không đủ hiệu quả, hãy proactively đưa trẻ đến thăm bác sĩ. Chăm sóc y tế đóng vai trò rất quan trọng trong nhiều trường hợp.